Giá cao su thấp và áp lực lãi suất ngân hàng gia tăng khiến người nông dân tại các tỉnh miền Bắc Lào lo lắng.
Theo Chủ tịch Hiệp hội cao su Lào Vilayvanh Phomkhe, hiện nước này có tổng cộng 160.000 ha cao su có khả năng cho mủ trong tổng diện tích khoảng 300.000ha, được trồng theo 3 dạng chính bao gồm mô hình tô nhượng đất diện tích lớn của doanh nghiệp nước ngoài; mô hình doanh nghiệp Lào đầu tư và hình thức trồng nhỏ lẻ của người nông dân.
Năm 2020, cả 300.000ha cao su tại Lào đều có thể thu hoạch mủ, dự kiến sẽ làm tăng gấp đôi sản lượng cung ứng cho thị trường, ông Vilayvanh nói, việc này sẽ gây áp lực lên người trồng bởi mặt bằng giá mủ cao su tại Lào đang rất thấp, có lúc xuống chỉ còn khoảng hơn 3.000/kg.
“Mô hình trồng cây theo kiểu hộ gia đình sẽ không bị ảnh hưởng, có ít bán ít, nhiều bán nhiều, nhân công tự có”. ” Khó khăn sẽ xảy đến với nhà đầu tư bởi áp lực nợ sẽ tăng cao, giá bán cao su khả năng chỉ đủ chi trả lãi xuất”, ông Vilayvanh nói thêm. Nhưng dù sao cao su cũng đang là một cây trồng quan trọng, tạo thu nhập cho người dân ở mức độ nhất định.
Theo Huyện trưởng BunNeua, tỉnh Phongsaly. Hàng hóa nông sản của Lào (ngoại trừ mía đường) cũng đang gặp khó khi không thể thông quan dễ dàng sang Trung Quốc. Chính quyền nước này đã chặn toàn bộ các trạm kiểm soát biên giới, chỉ cho phép xuất khẩu mặt hàng này duy nhất qua cửa khẩu Boten, tỉnh LuangNamtha. Điều này gây khó khăn cho người nông dân bởi chi phí vận chuyển sẽ bị tăng cao, trong khi giá cao su mà thương lái thu mua chỉ dao động ở mức 4.800-5.600 kíp/kg.
Theo thông tin từ cơ quan thương mại Trung Quốc, nhiều mặt hàng nông sản của Lào thuộc diện ưu đãi khi nhập khẩu vào nước này, trong giai đoạn 2015-2018, Trung Quốc đã nhập hơn 70 triệu USD mặt hàng này, bao gồm cà phê, trà, cao su, chuối thơm, lá thuốc lá, đậu và một số loại rau của Lào.
Cao su bắt đầu phát triển tại Lào từ những năm 2000, thời điểm nhà đầu tư nước ngoài tham gia vào trồng cao su nhiều, chủ yếu với hình thức 2+3, các doanh nghiệp, chủ yếu từ Trung Quốc đến các địa phương miền Bắc thuê đất và đầu tư cho hàng chục nghìn hộ nông dân để trồng, chăm sóc và thu hoạch mủ rồi thu mua lại. Trước khi rơi vào thời kỳ khủng hoảng những năm 2015, giá cao su tại Lào có lúc lên 18.000 kíp/kg, giúp nhiều gia đình Lào có thu nhập ổn định.
Tuy nhiên, sau đó tình thế đã đổi khác, bản chất gài bẫy nợ của doanh nghiệp Trung Quốc bị lên án mạnh khi đưa người nông dân vào cảnh vay nợ để trồng cao su thông qua việc thế chấp đất. Giá cao su giảm mạnh bởi các nhà đầu tư ràng buộc điều kiện được độc quyền thu mua, từ đó chi phối giá thu mua theo ý. Vì việc này mà nhiều nông dân đã mất đất do không có khả năng chi trả các khoản đã vay.
Tổng hợp