Đại sứ Nguyễn Minh Tâm: Nghĩa tình son sắt Việt – Lào, cùng vững bước phát triển phồn vinh trong kỷ nguyên mới

Năm 2025 là một năm có ý nghĩa vô cùng trọng đại đối với nhân dân hai nước Việt Nam và Lào với việc kỷ niệm năm chẵn nhiều sự kiện lớn của mỗi nước. Đối với đất nước Lào anh em, năm 2025 là năm kỷ niệm 70 năm Ngày thành lập Đảng Nhân dân Cách mạng Lào (22/3/1955-22/3/2025), 50 năm Ngày thành lập nước Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào (02/12/1975-02/12/2025) và 105 năm Ngày sinh Chủ tịch Kaysone Phomvihane (13/12/1920-13/12/2025), vị lãnh tụ kính yêu của nhân dân các dân tộc Lào, người Bạn lớn của Đảng, Nhà nước và nhân dân Việt Nam. Các sự kiện kỷ niệm này là dịp để nhân dân hai nước Việt Nam – Lào tự hào nhìn lại trang sử hào hùng đã qua, ôn lại những kỷ niệm sâu đậm của liên minh đoàn kết chiến đấu Việt – Lào cùng với niềm tin tiếp tục kề vai sát cánh bên nhau vững bước phát triển trong kỷ nguyên mới.

Kể từ khi Đảng Cộng sản Đông Dương ra đời vào năm 1930, cách mạng ba nước Việt Nam, Lào và Campuchia có mối quan hệ gắn bó chặt chẽ với nhau trên chặng đường đấu tranh giải phóng dân tộc khỏi ách thống trị của ngoại bang. Đối với Việt Nam và Lào, trong sự nghiệp đấu tranh đầy gian nan thử thách ấy, dưới sự lãnh đạo của hai Đảng: Đảng Cộng sản Việt Nam và Đảng Nhân dân Cách mạng Lào, nhân dân hai nước đã luôn kề vai sát cánh bên nhau, đồng cam cộng khổ, chia ngọt sẻ bùi, cùng chung chiến hào chống kẻ thù chung, đưa con thuyền cách mạng hai nước đến thắng lợi hoàn toàn.

Ngay sau khi chiến dịch Tổng tiến công và nổi dậy mùa Xuân năm 1975 ở Việt Nam diễn ra thì tại Lào, bộ đội Pa-thét Lào với sự hỗ trợ của quân tình nguyện Việt Nam cũng gấp rút tiến về các tỉnh, huyện ven sông Mekong để tiến hành các hoạt động vận động quần chúng nhân dân chuẩn bị tổng khởi nghĩa giành chính quyền. Ngày 30/4/1975, Chiến dịch Hồ Chí Minh ở Việt Nam toàn thắng. Nhận thấy thời cơ đã chín muồi, ngày 05/5/1975, Bộ Chính trị, Trung ương Đảng Nhân dân Cách mạng Lào tổ chức Hội nghị mở rộng và nhất trí hoàn toàn với nhận định của đồng chí Tổng Bí thư Kaysone Phomvihane “Cách mạng Lào đang đứng trước thời cơ thuận lợi; vấn đề giành chính quyền về tay nhân dân cần được tiến hành gấp rút. Dưới sự lãnh đạo của Đảng Nhân dân cách mạng Lào, chúng ta có đủ khả năng hoàn thành cách mạng dân tộc dân chủ trên phạm vi toàn quốc chỉ trong thời gian ngắn”. Bộ Chính trị Lào đã thống nhất kế hoạch giành chính quyền trên toàn quốc và kêu gọi toàn Đảng, toàn dân, toàn quân trên cả ba vùng chiến lược nắm vững thời cơ ngàn năm có một “nổi dậy đồng loạt và tiến công toàn diện, liên tục, mạnh mẽ giành chính quyền về tay nhân dân trong thời gian ngắn nhất bằng ba đòn chiến lược và một mũi đấu tranh pháp lý”. Ngày 02/12/1975, nước Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào ra đời, cuộc cách mạng giải phóng dân tộc của nhân dân Lào dưới sự lãnh đạo của Đảng Nhân dân Cách mạng Lào đã giành thắng lợi hoàn toàn: “Sen không nát, nước không đục nhưng bắt được hết tất cả cá”. Thành quả ấy không chỉ là niềm tự hào của nhân dân Lào mà còn là minh chứng sinh động cho tình đoàn kết đặc biệt, hiếm có trên thế giới giữa hai quốc gia, dân tộc láng giềng.

Bước sang giai đoạn mới và hội nhập, quan hệ Việt – Lào tiếp tục phát triển mạnh mẽ, thực chất và toàn diện hơn bao giờ hết. Hai nước tiếp tục triển khai hiệu quả Hiệp ước Hữu nghị và Hợp tác Việt Nam – Lào (18/7/1977), cùng hàng loạt thỏa thuận trên các lĩnh vực chính trị, kinh tế, văn hóa, giáo dục, khoa học – kỹ thuật, quốc phòng – an ninh. Trải qua hơn nửa thế kỷ, quan hệ Việt – Lào đã phát triển toàn diện trên nhiều lĩnh vực, trở thành hình mẫu về tình đoàn kết đặc biệt giữa hai dân tộc.

Quan hệ Việt Nam – Lào luôn được xác định là ưu tiên hàng đầu trong chính sách đối ngoại của mỗi nước. Đây là mối quan hệ mẫu mực, mang tầm chiến lược lâu dài, là một trong những nhân tố quyết định thắng lợi của sự nghiệp cách mạng của mỗi nước. Đây là tài sản vô giá, điểm tựa chiến lược cho sự ổn định, phát triển và hội nhập của mỗi quốc gia, đồng thời là quy luật lịch sử, nguồn sức mạnh và là động lực để hai nước tiếp tục giữ gìn, phát huy và truyền tiếp cho các thế hệ mai sau.

Quan hệ chính trị – đối ngoại giữa Việt Nam – Lào được coi là nòng cốt, định hướng cho tổng thể mối quan hệ song phương. Hai bên duy trì thường xuyên trao đổi đoàn, tiếp xúc cấp cao và các cấp, phối hợp chặt chẽ trong hoạch định chính sách, bảo vệ biên giới, an ninh – quốc phòng, đối ngoại và các vấn đề chiến lược liên quan đến an ninh và phát triển của mỗi nước. Quan hệ chính trị vững mạnh tạo nền tảng cho hợp tác trên các lĩnh vực khác, đồng thời củng cố tin cậy, sự hiểu biết và hỗ trợ lẫn nhau giữa hai Đảng, hai Nhà nước và nhân dân hai nước.

Hợp tác quốc phòng – an ninh là một trong những trụ cột quan trọng, giúp hai bên ứng phó hiệu quả với các thách thức an ninh truyền thống, phi truyền thống, góp phần bảo đảm an ninh chính trị, trật tự xã hội, bảo vệ vững chắc chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ và duy trì hòa bình, hữu nghị trên tuyến biên giới.

Quan hệ kinh tế tiếp tục là một trong những nền tảng của hợp tác Việt Nam – Lào, gắn kết chặt chẽ với quan hệ chính trị và quốc phòng. Những năm gần đây, hợp tác kinh tế giữa hai nước đã phát triển mạnh mẽ và mang lại nhiều kết quả ấn tượng. Năm 2024, kim ngạch thương mại hai chiều đạt khoảng 2,25 tỷ USD, đây là mức cao nhất từ trước tới nay. Đặc biệt, 10 tháng đầu năm 2025, thương mại song phương đạt 2,56 tỷ USD, tăng 50.4% so với cùng kỳ, cho thấy xu hướng phát triển mạnh mẽ và mở rộng rất mạnh của dòng chảy kinh tế giữa hai nước. Đây cũng là dấu hiệu quan trọng khẳng định quyết tâm hiện thực hóa mục tiêu nâng kim ngạch thương mại lên 5 tỷ USD trong những năm tới và 10 tỷ USD vào năm 2030.

Về đầu tư, Việt Nam hiện có 267 dự án còn hiệu lực tại Lào, với tổng vốn đăng ký trên 6.2 tỷ USD, tập trung chủ yếu vào các lĩnh vực then chốt như năng lượng, nông nghiệp, khai khoáng, hạ tầng và viễn thông. Sự hiện diện ổn định và ngày càng mở rộng của doanh nghiệp Việt Nam tại Lào góp phần quan trọng vào phát triển kinh tế – xã hội của Lào, đồng thời củng cố sự gắn kết chiến lược giữa hai quốc gia. Trong thời gian tới, hai bên ưu tiên thúc đẩy kết nối hai nền kinh tế, trong đó có kết nối về thể chế, tài chính, hạ tầng giao thông – vận tải, logistics, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số, năng lượng tái tạo, nông nghiệp công nghệ cao, chế biến, phát triển xanh, kinh tế số, viễn thông, du lịch và cơ sở hạ tầng, xây dựng chuỗi liên kết sản xuất – tiêu thụ… Những định hướng trọng tâm này sẽ tạo nền tảng để hợp tác Việt Nam – Lào trong lĩnh vực kinh tế phát triển mạnh mẽ, bền vững, trở thành động lực quan trọng đưa quan hệ hai nước tiếp tục đi vào chiều sâu.

Hợp tác giáo dục, đào tạo nguồn nhân lực là nhiệm vụ chiến lược. Việt Nam tiếp tục hỗ trợ Lào thông qua các chương trình học bổng và đào tạo: năm 2025, hơn 1.160 suất học bổng được trao cho sinh viên và nghiên cứu sinh Lào, cao nhất từ trước tới nay. Hai bên tăng cường trao đổi sinh viên, nghiên cứu sinh, triển khai các chương trình đào tạo chuyên sâu về quản lý nhà nước, kinh tế, khoa học – công nghệ. Đồng thời, các hoạt động giao lưu văn hóa, thể thao và thanh niên tiếp tục được mở rộng, trở thành “cầu nối hữu nghị” bền vững giữa hai dân tộc.

Mối quan hệ Việt – Lào không chỉ củng cố hiện tại mà còn định hướng cho tương lai phát triển bền vững, toàn diện. Đảng, Nhà nước và nhân dân Việt Nam luôn ghi nhớ, trân trọng và biết ơn Đảng, Nhà nước và nhân dân Lào đã dành cho Việt Nam sự ủng hộ chí nghĩa, chí tình trong suốt những năm kháng chiến giải phóng dân tộc trước đây cũng như trong công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc hiện nay. Sự giúp đỡ ấy không chỉ mang ý nghĩa về tinh thần, vật chất và niềm tin, mà còn là nguồn lực quý báu để hai dân tộc tiếp tục vun đắp tương lai chung.

Sau 50 năm xây dựng và phát triển, dưới sự lãnh đạo sáng suốt của Đảng Nhân dân Cách mạng Lào, đất nước Lào anh em đã đạt được những thành tựu to lớn, toàn diện: kinh tế tăng trưởng ổn định, cơ sở hạ tầng ngày càng hoàn thiện, đời sống nhân dân không ngừng được nâng cao; văn hóa, giáo dục, y tế và du lịch đều có bước phát triển mạnh mẽ; đồng thời vị thế quốc tế của Lào ngày càng được khẳng định. Nhân dân Việt Nam vô cùng vui mừng và tự hào trước những thành tựu đó, bởi thành công của Lào cũng chính là niềm tự hào chung của hai nước. Hai dân tộc chúng ta, đã cùng chia ngọt sẻ bùi trong những năm tháng chiến tranh, nay lại cùng nhau sẻ chia niềm vui, gắn bó trong công cuộc xây dựng và phát triển đất nước.

Trong bối cảnh khu vực và thế giới đầy biến động, khó lường như hiện nay, tình đoàn kết Việt Nam – Lào tiếp tục là điểm tựa tin cậy, là biểu hiện sinh động của chủ nghĩa quốc tế trong sáng và tinh thần độc lập, tự chủ của hai dân tộc. Hai nước mở rộng hợp tác chiến lược, phát triển hạ tầng xuyên biên giới, hợp tác về năng lượng, nông nghiệp công nghệ cao, kinh tế số, du lịch bền vững, phối hợp chặt chẽ tại các diễn đàn khu vực và toàn cầu, đặc biệt trong ASEAN, tiểu vùng Mê Công và các cơ chế hợp tác đa phương khác, hướng tới mục tiêu chung: hòa bình, ổn định, hợp tác và phát triển bền vững.

Nửa thế kỷ đã trôi qua, nhưng mối quan hệ Việt Nam – Lào vẫn luôn tỏa sáng như một hình mẫu về tình đoàn kết đặc biệt giữa hai dân tộc láng giềng. Hình ảnh “hạt gạo cắn đôi, cọng rau bẻ nửa” không chỉ là ký ức chiến tranh mà đã trở thành biểu tượng bất diệt với 4 chữ tình: “tình đồng chí, tình bạn, tình đoàn kết, tình anh em” giữa hai dân tộc. Tình cảm ấy, được bồi đắp bằng biết bao xương máu của các anh hùng liệt sĩ và nhân dân hai nước, bằng niềm tin và sự sẻ chia trong gian khó, không chỉ là di sản lịch sử mà còn là nguồn lực nội sinh quý giá để hai nước hoàn thành sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc trước đây, cho sự phát triển đất nước của hôm nay và mai sau. Khi Việt Nam và Lào cùng bước vào giai đoạn phát triển mới, mỗi công trình hợp tác, mỗi chuyến giao lưu, mỗi câu chuyện về tình nghĩa giữa nhân dân hai nước sẽ góp phần viết tiếp trang sử tươi đẹp về “Nghĩa tình son sắt Việt – Lào, cùng vững bước phát triển phồn vinh trong kỷ nguyên mới.”./.