CÁNH ĐỒNG CHUM
Lên thăm cánh đồng chum
Mùa cỏ non xanh mướt
Thời gian dần khỏa lấp
Những chiến hào xa xưa.
Thấp thoáng màu hoa mua
Tím bầm ngang sườn dốc
Những hố bom ngang dọc
Còn quặn lòng người xem.
Có bao nhiêu chiếc chum
Là bấy nhiêu huyền thoại
Bàn tay nào gom lại
Một cánh đồng đầy chum!
Đã biết bao tháng năm
Đựng gì không ai biết
Nhưng một thời ác liệt
Biết bao người không quên.
Đó là thời đạn bom
Cày tung từng tấc đất
Những chiến sỹ Việt, Lào
Súng chung tay nắm chặt.
Máu, mồ hôi, nước mắt
Nhuốm vào bao chiếc chum
Để giờ đây đứng nhìn
Thắm thêm màu huyền thoại.
Để giờ xa…nhớ mãi
Một cánh đồng đày chum!
Xiêng Khoảng, năm 2011
Trích từ tập thơ “Buộc vào”
Tác giả Tạ Minh Châu
ທົງໄຫຫີນ
ຮຽນໄດ້ໄປທ່ຽວຢ້ຽມ ຢາມທົງໄຫຫີນ
ຍາມເມື່ອເຖິງລະດູການ ທົ່ງຄັງຜືນຫຍ້າ
ຂຽວອ່ອນງາມກວມກຸ້ມ ເປັນຊຸມສີອຸ່ມທຸ່ມ
ວັນເວລາເຄື່ອນຍ້າຍ ສາຍຄຸມຄອງແຕ່ກີ້
ດຽວນີ້ຖືຫຖົມແລ້ວເດ
ແນມເບິ່ງດວງດອກໄມ້ ວິໄລອອກເບີຍບານ
ສະຫຼັບສີສັນງາມ ອະຫຼ່າມເນີນຍາວເຍີ້ນ
ສີອິດເຕີມຕາມແຕ້ມ ແຖມພອນທຳມະຊາດ
ເສັ້ນທາງທຽວຄົດລ້ຽວ ຫຼຽວລ່ຳລົງລຸ່ມຄ້ອຍ
ຄອຍສະຫຼັ້ງລັ່ງເວ
ພູມພາບຂຸມລະເບີດກ້ວາງ ຍາວຢຽດຫຼວງຫຼາຍ
ຢາຍທົ່ວທັງເທິງສະຖານ ຍ່ານຖັນແຖວນັ້ນ
ເຮັດໃຫ້ໃຈສະຫຼົດເສົ້າ ເຫງົາມະໂນໃນຫ່ຽວ
ຫົດຫູ່ຄິດໄລ່ຄ້າມ ນ້ຳຕາຍ້ອຍຍ່າວລົງ
ມີໄຫຫີນນັບບໍ່ຖ້ວນ ຫຼາຍຍ່ານຢອງຢາຍ
ເປັນທີ່ອັດສະຈັນໃຈ ໂຈດວິຈານຈົນງໍ້
ອະພິນິຫານແທ້ ແລເລັງຫຼຽວລ່ຳ
ຝາມືໃຜເດທຳ ສີລະປະກຳກໍ່ສ້າງ
ສະຖານກ້ວາງທົ່ງໄຫ ນັ້ນນໍ
ອະດີດການຜ່ານພົ້ນ ບໍ່ຈັກກວ່າເທົ່າໃດປີ
ໄຫຫີນບັນຈຸຫຍັງ ແມ່ນຍັງບໍ່ທັນແຈ້ງ
ແຕ່ເມື່ອສົງຄາມມ້າງ ທຳລາຍເຜົາແຜ່່ນ
ຮອຍບາດແຜແສບຊ້ຳ ຝັງຄວາມຈຳຈື່ໄວ້
ທຸກຄົນໄດ້ຮ່ຳຄະນິງ
ນັບແຕ່ຄາວເມື່ອຄັ້ງ ສັດຕູຖອກເທລົງ
ລະເບີດໜັກໜາຫຼາຍ ລື່ນເກີນກາຍລົ້ນ
ລະເບີດບອມບີພ້ອມ ທັງແນວຂະໜານໃຫຍ່
ທຳລາຍໄປທົ່ວພື້ນ ຜືນດິນແຕກຖະຫຼົ່ມມ້າງ
ເປັນຂຸ່ມສ້າງສຽບໜ່ວຍຕາ ນີ້ນາ
ອ້າຍທະຫານພີ່ນ້ອງ ລາວຫວຽດເປັນດຽວ
ກົມກຽວສາມັກຄີຮັກ ຮ່ວມແຮງແຂງກ້າ
ຈັບປືນມາກຳແໜ້ນ ແສນລະທົມຂົມຄຽດ
ສັດຕູບັງບຽດຮ້າຍ ໝາຍຂ້າຊາດປະຊາ ແທ້ນາ
ເລືອດເທື່ອໄຫຼອາບໜ້າ ນ້ຳຕາເຊື່ອສົມປະສານ
ຢາດໃສ່ສີໄຫຫີນ ເຈື່ອນເຈືອຈານໄວ້
ເປັນຕຳນານສອນຊີ້ ທະຫານລາວທະຫານຫວຽດ
ຈັບປືນຕີຕໍ່ສູ້ ປະສົງກູ້ຊາດແຜ່ນດິນ ແທ້ເນີ
ດຽວນີ້ຢືນຢ່າງຄົນຊະນະໄດ້ ເທິງແຜ່ນດິນລາວ
ພັດທະນາພາໄປ ຮຸ່ງວິໄລຈະເລີນກ້າວ
ສີແຫ່ງໄຫຫີນເຂັ້ມ ເຕັມມະໂນສຸກຍິ່ງ
ສິ່ງມະຫັດສະຈັນ ກາຍເປັນວັນໃໝ່ໃຫ້
ທົ່ງໄຫໄດ້ຮຸ່ງຈະເລີນ ນີ້ແລ້ວ
ບັດນີ້ໄກຈາກແລ້ວ ສຸດທີ່ຄະນິງຫາ
ຢາກຕ່ວຫວນຄືນມາ ຊື່ນຊົມເຊີຍເຈົ້າ
ໝົດສາກຄວາມສູນເສົ້າ ເຮົາຄະນິງແລງຄ່ຳ
ຄິດຮອດາດທົ່ງກ້ວາງ ດວງຊາຕາຜູກຫ້ອຍ
ໃຈຄ້ອຍຊິສັ່ງລາ ແລ້ວເດີ
ຊຽງຂວາງ ປີ 2011
Về nhà thơ Tạ Minh Châu:
Nhà văn, nhà thơ Tạ Minh Châu quê quán tại Việt Trì, Phú Thọ, ông nguyên là Phó Trưởng ban đối ngoại Trung ương; nguyên Đại sứ đặc mệnh toàn quyền Việt Nam tại Lào và Ba Lan; Phó Chủ tịch Trung ương Hội hữu nghị Việt Nam – Lào; Phó Chủ tịch Trung ương Hội hữu nghị Việt Nam – Ba Lan; Hội viên Hội Nhà văn Việt Nam; Hội viên Hội Nhà văn Hà Nội.
Một số cảm nhận về tập thơ song ngữ Việt – Lào của nhà thơ Tạ Minh Châu:
“Những bài thơ của Nhà thơ từng là Đại sứ đặc mệnh toàn quyền của nước Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Việt Nam tại Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào trong nhiều năm đã thể hiện một cách sâu sắc, sinh động, chân thực mối quan hệ liên minh đặc biệt gắn bó keo sơn giữa nhân dân hai nước đồng thời cũng thể hiện tình cảm và sự cảm nhận sâu sắc xuất phát từ đáy lòng của tác giả”.
Thủ tướng Thongloun Sisoulith
“Hai mươi bài thơ trong tập thơ của Nhà thơ Tạ Minh Châu giống như một bản ghi chép về cuộc hành trình của Ông qua các tỉnh của đất nước Lào để thực hiện trọng trách của một nhà ngoại giao. Nhiều bài thơ vết về phong cảnh thiên nhiên tươi đẹp của các địa phương, về kết quả nổi bật trong phát triển kinh tế – xã hội của từng vùng cũng như những nét điển hình về mặt văn hóa của nhân dân các dân tộc Lào dưới chế độ Dân chủ nhân dân.
Đồng thời nhiều bài thơ khác cũng nói lên tình hữu nghị sâu đậm, tình đoàn kết đặc biệt và sự hợp tác toàn diện giữa nhân dân hai nước Lào và Việt Nam trước đây cũng như hiện nay.
Những bài thơ này cho thấy Đại sứ Tạ Minh Châu là một nhà ngoại giao và là một nhà thơ uyên bác về tình hữu nghị vốn có truyền thống lâu đời giữa nhân dân hai nước Lào và Việt Nam chúng ta”.
Giáo sư, Tiến sỹ Bosengkham Vongdala,
Bộ trưởng Bộ Thông tin, Văn hóa và Du lịch Lào